Op syk nei it paradys - Leeuwarden City of Literature

Hûndert koarte ferhalen fan hûndert ferskate skriuwers fanút de hiele wrâld: fan Fryslân en Nederlân oant Azië en de Feriene Steaten. Ljouwert City of Literature wol mei it projekt Uitgesteld Geluk ferhalen sammelje fan skriuwers oer in leefbere takomst. ‘We zijn op zoek naar schoonheid en hoop’, sa fertelt artistyk lieder fan City of Literature, Marleen Nagtegaal.     

Tekst: Wendy Kennedy | Foto: Reyer Boxem

De Decamerone fan de Italiaanske dichter Giovanni Boccaccio foarmet de ynspiraasjeboarne foar it projekt. Yn it boek steane hûndert ferhalen fan tsien jonge minsken dy’t de bergen yn flechte binne fanwege de pest dy’t yn Florence rûngiet. ‘Het boek is al meer dan 600 jaar oud, maar het sluit heel goed aan bij deze tijd van een pandemie. Het gaat om jonge mensen in de bloei van hun leven die veel ellende zien en verhalen gaan vertellen met perspectieven op een goede toekomst’, fertelt Jan Gaasenbeek. Hy is belutsen by it projekt en wurket ek noch foar Arcadia, it ferfolch op kulturele haadstêd. Uitgesteld geluk is in ûnderdiel fan de programmearring fan Arcadia dat yn 2022 plakfine sil.     

‘In De Decamerone lees je over hoop, maar ook kritiek op hoe de samenleving destijds was ingericht. Het heeft een grote gelijkenis met de reflectie van nu tijdens de corona pandemie’, fult Nagtegaal oan. ‘Het is dus niet alleen maar rozengeur en maneschijn. We zitten nu in een pauzemoment, waarin we kunnen nadenken over hoe we verder moeten. Maar daar heb je wel hoop voor nodig. Kunstenaars zijn bij uitstek geschikt om hier mee aan de slag te gaan. Ze kunnen perspectieven omdraaien en zijn geoefend in het gebruiken van verbeelding om zo een wereld voor te stellen die anders is. Anderzijds kunnen kunstenaars, net zoals bijvoorbeeld visionairen en filosofen, zaken herkenbaar maken en betekenis geven aan wat er nu aan de hand is.’


‘Het is tijd om de jonge generatie aan het woord te laten’

Marleen Nagtegaal


It hâldt Nagtegaal ek persoanlik dwaande. ‘Ik heb onlangs het boek De fundamenten van Ramsey Nasr gelezen, waarin hij schrijft dat alles radicaal anders moet. Dat vind ik ook. We kunnen niet langer leven op korte termijn en de aarde verder blijven uitputten voor enkel groei en gewin, dat is niet houdbaar voor de mensen die ná ons de wereld zullen bewonen. Het is tijd om de jonge generatie aan het woord te laten.’ De ferhalen fan Uitgesteld geluk meie fan Nagtegaal dêrom ek wol radikaal wurde en miskien sels wol wat aktivistysk, mar se is der wach op dat it polarisearend wurdt.  ‘Het gaat uiteindelijk om wat ons verbindt: waar je ook voor of tegen bent.’

Ljouwert City of Literature is ûnderdiel fan in netwurk fan literêre stêden ferspraadt oer de hiele wrâld. Fan Dublin en Lillehammer oant Bagdad en Montevideo. It is de bedoeling dat der ferhalen sammele wurde fan Fryske, Nederlânske én ynternasjonale skriuwers.  ‘We hebben in de hele wereld met de pandemie te maken, ik ben erg benieuwd of de perspectieven van schrijvers wereldwijd verschillen of juist niet’, freget Nagtegaal har ôf. ‘Met dit project denken we met z’n allen op een universele manier na over de toekomst’, ferfolget Gaasenbeek. ‘Ik hoop dat er prachtige gezichtspunten uitkomen.’


‘We vertellen elke dag een nieuw verhaal, liefst op paradijselijke plekken’

Jan Gaasenbeek


It projekt is folop yn ûntwikkeling en krijt hieltyd mear foarm. ‘Er zijn legio mogelijkheden hoe deze verhalen verteld kunnen worden’, fertelt Nagtegaal. ‘Met een boek, een website met geschreven of gesproken verhalen of verhalen ‘in natura’.’ De ferhalen wurde yn meardere talen tagonklik makke: yn it Frysk, Nederlânsk, Ingelsk en eventueel oare, oarspronlike talen. ‘We onderzoeken of het haalbaar is om op iedere dag tijdens Arcadia, dat honderd dagen duurt, een nieuw verhaal te vertellen. Het liefst op verschillende paradijselijke plekken in Friesland, bijvoorbeeld bij Oranjewoud’, fertelt Gaasenbeek. ‘Een veilige en mooie plek, afgesloten van de wereld waarbij je de pandemie ontvlucht. Net zoals in het boek van Boccaccio.’

Oprop ferhalen

Foar Uitgesteld geluk wurde skriuwers út Fryslân, Nederlân en Europa frege om ferhalen te skriuwen.

Hjir fynst de oprop foar skriuwers út Fryslân.

Foto: Mirjan van der Meer

Arcadia

Ljouwert-Fryslân wie yn 2018 kulturele haadstêd fan Europa. Mei Arcadia wurdt hjirop foartboud mei in kultureel programma dat hûndert dagen duorret: fan 7 maaie o/m 14 augustus 2022. Sintrale fraach is hoe’t we Fryslân as bêste lân fan d’ierde neilitte kinne oan ús bern. ‘Je kunt op honderden manieren over deze vraag nadenken’, aldus Jan Gaasenbeek. Hy wurket foar sawol Arcadia as Ljouwert City of Literature. ‘De denkoefening van Uitgesteld geluk sluit hier perfect bij aan.’