Honderd korte verhalen van honderd verschillende schrijvers vanuit de hele wereld: van Fryslân en Nederland tot aan Azië en de VS. Leeuwarden City of Literature wil met het project Uitgesteld geluk verhalen verzamelen van schrijvers over een leefbare toekomst. ‘We zijn op zoek naar schoonheid en hoop’, zo vertelt artistiek leider van City of Literature, Marleen Nagtegaal.
Tekst: Wendy Kennedy | Foto: Reyer Boxem
De Decamerone van de Italiaanse dichter Giovanni Boccaccio vormt de inspiratiebron voor het project. Het boek bevat honderd verhalen van tien jonge mensen die de bergen zijn in gevlucht vanwege de pest die in Florence heerst. ‘Het boek is al meer dan 600 jaar oud, maar het sluit heel goed aan bij deze tijd van een pandemie. Het gaat om jonge mensen in de bloei van hun leven die veel ellende zien en verhalen gaan vertellen met perspectieven op een goede toekomst’, vertelt Jan Gaasenbeek. Hij is bij het project betrokken en werkt eveneens voor Arcadia, het vervolg op culturele hoofdstad. Uitgesteld geluk is een onderdeel van de programmering van Arcadia dat in 2022 plaatsvindt.
‘In de Decamerone lees je over hoop, maar ook kritiek op hoe de samenleving destijds was ingericht. Het heeft een grote gelijkenis met de reflectie van nu tijdens de coronapandemie’, vult Nagtegaal aan. ‘Het is dus niet alleen maar rozengeur en maneschijn. We zitten nu in een pauzemoment, waarin we kunnen nadenken over hoe we verder moeten. Maar daar heb je wel hoop voor nodig. Kunstenaars zijn bij uitstek geschikt om hier mee aan de slag te gaan. Ze kunnen perspectieven omdraaien en zijn geoefend in het gebruiken van verbeelding om zo een wereld voor te stellen die anders is. Anderzijds kunnen kunstenaars, net zoals bijvoorbeeld visionairen en filosofen, zaken herkenbaar maken en betekenis geven aan wat er nu aan de hand is.’
‘Het is tijd om de jonge generatie aan het woord te laten’
Marleen Nagtegaal
Het houdt Nagtegaal ook persoonlijk bezig. ‘Ik heb onlangs het boek De fundamenten van Ramsey Nasr gelezen, waarin hij schrijft dat alles radicaal anders moet. Dat vind ik ook. We kunnen niet langer leven op korte termijn en de aarde verder blijven uitputten voor enkel groei en gewin, dat is niet houdbaar voor de mensen die ná ons de wereld zullen bewonen. Het is tijd om de jonge generatie aan het woord te laten.’ De verhalen van Uitgesteld geluk mogen van Nagtegaal daarom ook best radicaal worden en misschien zelfs wat activistisch, maar ze waakt ervoor dat het polariserend wordt. ‘Het gaat uiteindelijk om wat ons verbindt: waar je ook voor of tegen bent.’
Leeuwarden City of Literature is onderdeel van een wereldwijd netwerk van literaire steden. Van Dublin en Lillehammer tot Bagdad en Montevideo. Het is de bedoeling dat er verhalen worden verzameld van Friese, Nederlandse én internationale schrijvers. ‘We hebben in de hele wereld met de pandemie te maken, ik ben erg benieuwd of de perspectieven van schrijvers wereldwijd verschillen of juist niet’, vraagt Nagtegaal zich af. ‘Met dit project denken we met z’n allen op een universele manier na over de toekomst’, vervolgt Gaasenbeek. ‘Ik hoop dat er prachtige gezichtspunten uitkomen.’
‘We vertellen elke dag een nieuw verhaal, liefst op paradijselijke plekken’
Jan Gaasenbeek
Het project is volop in ontwikkeling en krijgt steeds meer vorm. ‘Er zijn legio mogelijkheden hoe deze verhalen verteld kunnen worden’, vertelt Nagtegaal. ‘Met een boek, een website met geschreven of gesproken verhalen of verhalen ‘in natura’.’ De verhalen worden in meerdere talen toegankelijk gemaakt: in het Fries, Nederlands, Engels en eventueel andere, oorspronkelijke talen. ‘We onderzoeken of het haalbaar is om op iedere dag tijdens Arcadia, dat honderd dagen duurt, een nieuw verhaal te vertellen. Het liefst op verschillende paradijselijke plekken in Friesland, bijvoorbeeld bij Oranjewoud’, vertelt Gaasenbeek. ‘Een veilige en mooie plek, afgesloten van de wereld waarbij je de pandemie ontvlucht. Net zoals in het boek van Boccaccio.’
Oproep verhalen
Voor Uitgesteld geluk worden schrijvers uit Fryslân, Nederland en Europa gevraagd verhalen te schrijven.
Hier vind je de oproep voor schrijvers uit Fryslân!
Arcadia
Leeuwarden-Fryslân was in 2018 culturele hoofdstad van Europa. Met Arcadia wordt hierop voortgebouwd tijdens een 100 dagen durend cultureel programma van 7 mei t/m 14 augustus 2022. Centrale vraag is hoe we Fryslân als bêste lân fan d’ierde kunnen nalaten aan onze kinderen. ‘Je kunt op honderden manieren over deze vraag nadenken’, aldus Jan Gaasenbeek. Hij werkt voor zowel Arcadia als Leeuwarden City of Literature. ‘De denkoefening van Uitgesteld geluk sluit hier perfect bij aan.’