Kom mei yn ‘e kleurige muzikale wrâld fan it binnenlân fan Brazylje. De opera De gitaren fan ‘e dea waard skreaun troch komponist Elomar Figueira Mello yn ‘e tradysje fan ‘e âlde Italjaanske opera, mar sit ek fol eleminten út ‘e kultuer fan ‘e Sertão fan Bahia: melodyske en ritmyske linen, resitativen dy’t ferwize nei de âlde troubadourskeunst en Ibearyske romantyk.
It ferhaal giet oer Dassanta, in famke fan beskieden komôf, begiftige mei in skientme “noch moaier as de dea”, dy’t har it objekt fan begearte makket foar manlju (de muzikanten) en oergeunst foar froulju. Har libben is in leginde wurden.Dassanta, de dochter fan in cowboy, past op ‘e geiten fan har heit yn it ‘fjild fan ‘e sân stjerren’. Se hat earst in hekel oan it hurde en iensume libben dat se liedt, oant se fereale wurdt op in mûlezelman, wêrby’t de ferteller net mei wissichheid sizze kin oft se dermei troud is of allinnich mei sliept… Wis is dat in protte manlju har efternei sitte, wêrtroch’t de bruisende wrâld (de stêd) foar har binnen berik leit. Mar oan ‘e oare kant fielt se de sterke bân mei har ‘fjild fan sân stjerren’. It wurk berikt syn hichtepunt tidens in muzykwedstriid, wêryn de muzikanten inoar werkenne as rivalen foar de leafde fan it hoedstersfamke, en de fijannigens tusken harren giet fierder as de grinzen fan ‘e muzikale fersen, wat liedt ta geweld dat útmûnet yn in trageedzje.
Útfierders:
Apollo Ensemble
Fioel – David Rabinovich, Daphne Oltheten | Blokfluiten & hobo – Robert de Bree | Kontrabas – Beltane Ruiz | Fagot – Thomas Oltheten | Gitaar – João Omar | Klavesimbel – Marion Boshuizen
Sjongers
Dassanta – Bobbie Blommesteijn (sopraan) | Cantador – Nick van Kuipers (tenor) | Ferteller – Marcel van Dieren (bariton) | Tropeiro – Hidde Kleikamp (bariton)
Artistike lieding – David Rabinovich
Regy & dekôr, kostúms – André Heller Lopes
Muzyk & tekst – Elomar Figueira Mello
Arranzjemint – Henrique Gomide
Oersetting – Mendel Hardeman
- De gitaren fan ‘e dea wurdt songen yn it Nederlânsk.
- Foarôfgeand oan ‘e útfiering wurdt in koarte ynliedingsfilm toand.
- De opera hat gjin skoft en duorret sawat 80 minuten.
- Nei ôfrin is der in hapke en drankje yn Braziliaanske styl.
De gitaren fan ‘e dea, oftewol Auto da Catingueira, is in cordel-opera. Cordel-literatuer is Braziliaansk nasjonaal erfgoed. Cordel – koard – ferwiist nei boekjes dy’t oan in koard hingje op ‘e merke of merk. It binne faak âlde folksferhalen dy’t yn ‘e foarm fan in gedicht opskreaun waarden en ek ter plak foardroegen of songen waarden. Dizze foarm is troch de Portegeeske kolonisten yn ‘e 16e iuw meinommen út Portugal en is yn Europa ferdwûn, mar hat him yn Brazylje fierder ûntwikkele. Auto da Catingueira bestiet út fiif fan sokke cordel-boekjes, dy’t as ferfolchferhaal oan it koard hingje.
Elomar hat op yngenieuze wize it ferhaal as útgongspunt foar syn gedichten nommen en op muzyk set. Syn winsk om it yn ‘e folksstaal fan it publyk te litten sjongen wie de reden om it te oersetten. Troch de suvere skientme fan dizze unike gedichten fûn de oersetting de wei nei útjouwer Ezo Wolf en sil it ek mei útlis beskikber wêze. It Apollo Ensemble kaam tidens in toernee yn Brazylje yn ‘e kunde mei it wurk fan Elomar. It idee om dizze opera mei barokynstruminten út te fieren waard troch Elomar fuortendaliks omearme. Sa waard it plan berne foar dizze ynternasjonale ko-produksje, wêrby’t de wrâldferneamde Braziliaanske regisseur André Heller Lopes garant stiet foar in moaie, útbalansearre regy en it Apollo Ensemble foar in muzikaal sterke útfiering.
Yn Brazylje wurdt Elomar beskôge as nasjonaal folksdichter en syn wurk wurdt ûnderwiisd op skoallen en universiteiten.Tidens syn jeugd hearde er de muzyk en poëzij fan swervjende minstrellen en makke er kennis mei Literatura de cordel(letterlik triedliteratuer). Dit binne populêre en goedkeape boekjes mei folksferhalen, poëzij en lietjes, foarsjoen fan houtsneed-yllustraasjes. De boekjes, dy’t oan in koard (cordel) hingje, wurde op ‘e merk ferkocht.
Dit ynspirearre Elomar om ek sels gedichten te skriuwen en te komponearjen. De gitaren fan ‘e dea (Auto da Catingueira) út 1983 bestiet út fiif gedichten, dy’t tagelyk it libretto fan ‘e neamde opera foarmje.
Nei de webside →
