De Culturele Apotheek schrijft Der sille dagen komme van Tiny Mulder voor

Als bezoeker van deze website bent u vast een enthousiaste lezer van literatuur. Een warm pleitbezorger van liederlijke leesavonturen. Wellicht bent u zelfs leesbevorderaar van beroep. Tot welke groep u ook behoort: u bent vast wel bekend met dat verloren gevoel. Het gevoel dat u overvalt als u in de trein zit met uw roman of dichtbundel en om u heen alleen maar mensen wezenloos naar mobieltjes ziet staren. Dat moment waarop u beseft dat u uw geliefde of puberkind buiten de vakanties om eigenlijk nooit meer met een boek in de handen aantreft. De ontzetting die je overvalt als je in de krant leest hoe rap de ontlezing in Nederland zich voltrekt. 

Heeft u te maken met dierbaren of met leerlingen die wel wat beters te doen denken te hebben dan lezen? Met kinderen die liever tiktokdansjes instuderen of eindeloos zitten te gamen? Met PABO-studenten die ternauwernood drie jeugdboeken per jaar lezen, laat staan een ‘volwassen’ roman? Voelt u zich een stomme boomer als u weer eens probeert uit te leggen wat lezen u allemaal brengt? 

Begrijpelijk hoor, dat u af en toe wat moedeloosheid overvalt en de energie u als pleitbezorger van het boek af en toe uit de tenen loopt. Dat u zich weleens afvraagt of het lezen van literatuur nog wel past in deze digitale tijd, met al die jongeren (en ouderen) die zo verknoopt zijn met hun telefoon. Dat u soms de gedachte overvalt dat u een achterhoedegevecht voert, zwaaiend met boeken als Don Quichotte die in gevecht is met windmolens. 

Maar: geef niet op! U weet als leesliefhebber als geen ander hoe heilzaam lezen is. Hoe oneindig groot de impact van literatuur kan zijn. Hoe goed lezen is voor je mentale welzijn. Hoezeer een literair pilletje helpt bij stress, een overvol hoofd en allerhande levenspijn. Hoeveel ontspanning lezen kan geven, en hoeveel troost, inzicht en inspiratie. 

Hoe fijn en belangrijk is het wel niet om dat te blijven vertellen aan mensen in je omgeving. Om anderen te blijven stimuleren om dat Netflixscherm en die podcastapp weg te klikken. Om zo – wie weet! – aan de wieg te staan van een leesrevival in Friesland! Laat u inspireren door de hausse aan Booktokkers die jongeren en masse de boekhandel in weten te jagen, op zoek naar een nieuwe leeskick. Een toekomst waarin u zich niet meer gekke Gerritje voelt, u met uw boeken, is echt mogelijk! 

Voor alle momenten dat de twijfel toch toeslaat schrijven wij u graag een booster voor in de vorm van een gedicht: Der sille dagen komme van de Friese dichteres Tiny Mulder. 

Een van de strofen uit dit gedicht in Nederlandse vertaling: 

er zullen dagen komen
dat gedichten als kinderen
op de trottoirs spelen
en dat in het vroege voorjaar
de mensen even stilstaan
hun motor afzetten en zeggen
hoor de kinderen 
hoor de poëzie

Het hele gedicht vindt u in het Friese origineel hier.

Dit literaire medicijn biedt een vergezicht, lonkend en inspirerend, van een prachtige toekomst vol poëzie. Een toekomst waar een klein dichtbundeltje kopen aan het eind van de maand even normaal is als het halen van een pak koffie bij de supermarkt. 

Aanwijzingen voor gebruik

Innemen bij de eerste symptomen van eenzame-lezer-gevoelens. Stimuleert de leeslust en de pleitbezorgersbehoefte. Er zijn geen bijwerkingen bekend bij langdurig gebruik. 


De Culturele Apotheek geeft regelmatig leesadvies bij onze evenementen. Kwalen van verzameldrang tot voorjaarskriebels worden bestreden met leestips op recept.

Deze column spraken zij uit op Lettertreffen, onze bijeenkomst met het Friese literaire veld op 23 maart 2023 in de Westerkerk in Leeuwarden.