Toen ik aan schrijven begon te denken, was er geen Schrijversvakschool. Ik was daar waarschijnlijk ook niet naartoe gegaan. Te eigenwijs. Te onzeker. Of misschien is dat wel hetzelfde. Een verhaal insturen voor de Rely Jorritsmapriis, gedichten aanbieden bij de literaire tijdschriften Trotwaer en Hjir, dat was de route. Maar toen ik als negentienjarige de Rely won, zat ik meteen voor een writer’s block van hunebedformaat. Zonder ontsnappingsroute of gesprekspartners. Mijn schrijfambitie werd een geheim. Zelfs voor mijzelf.
Tekst: Bouke Oldenhof, docent Schrijversvakschool & Skriuwersfakskoalle
Bijna een halve eeuw verder geef ik les aan de Skriuwersfakskoalle in Leeuwarden, en de Schrijversvakschool in Groningen, Zwolle en Leeuwarden. Aan een potpourri van cursisten. Mensen die al iets hebben gepubliceerd en verder willen groeien. Anderen met nieuwe vrije tijd, die in het schrijven een mooie hobby hebben gevonden. En een aantal die barsten van de ambitie. Allemaal mensen die met geestverwanten over schrijven en teksten willen praten. In een veilige omgeving. Maar wel met ambitie.
Een eigenaardig proces is het. Eigenaardig is niet hoe de avonden verlopen. Thuis werken de cursisten opdrachten uit. Bij het bespreken daarvan wijst de docent – een schrijver met ervaring – op begrippen, structuren, schrijfstrategieën, regels, voorbeelden uit bestaande teksten. Het lijkt soms wel een echte school. Ook al zijn de groepen daarvoor te klein, smaken koffie en thee te goed en is het te gezellig.
Eigenaardig is wel dat tussen al die bekende regels, oude wijsheden en bestaande voorbeelden iedereen hoopt op iets anders. Op iets nieuws. Het wonder van de creativiteit. Want daar gaat het uiteindelijk om. Een onverwachte observatie. Een treffende formulering. Een verrassende stijl. Dingen die je eigenlijk niet kunt leren. Maar de lessen en de gesprekken vergroten de kans daarop wel. Dan vergeet je door alle voldoening de onzekerheid. Kun je trots zijn op wat er uit je handen gekomen is. Blij zijn met de complimenten van de collega-schrijvers. En het belangrijkste misschien nog wel: jezelf terugvinden in je teksten. Terugvinden? Soms al schrijvend verrassende kanten van jezelf ontdekken.
En dan kunnen er zomaar opeens onverwachte dingen gebeuren. Door medecursisten worden gewezen op schrijfwedstrijden en daaraan meedoen. Per ongeluk zo enthousiast worden over een opdracht, dat er een avondvullend toneelstuk ontstaat dat een halfjaar later wordt opgevoerd. Uitgenodigd worden om voor te lezen op een Open Podium of in een bejaardenhuis. Een opdracht aannemen om een tekst te schrijven, net als Gertrud Palstra die bovenstaand verhaal schreef.
Twaalf jaar heeft mijn writer’s block geduurd. Met een Schrijversvakschool was dat vast niet zo lang en leeg geweest. Maar ik had toen de kans niet. Nu doe ik het in een andere rol. Als docent. Mijn voldoening om samen over teksten te praten is er niet minder om. Trouwens, moet ik echt eerlijk zijn? Ik leer er stiekem zelf ook altijd weer wat van!
Jouw literaire talent (verder) ontwikkelen?
Dan is de Skriuwersfakskoalle iets voor je! De Friestalige opleiding is een samenwerking van de Schrijversvakschool, Leeuwarden UNESCO City of Literature en Tresoar. De basis is de meerjarige opleiding, aangevuld met een aantal losse cursussen die ook voor niet-studenten toegankelijk zijn. De lessen vinden plaats bij Tresoar in Leeuwarden. Op woensdag 3 september om 19.00 uur is er een introductieles. Eind september beginnen weer nieuwe lessen en cursussen, zoals Skriuwtechnyk, Poëzy, Berne- en jeugdliteratuer en Literêre Non-fiksje. Docenten zijn naast Bouke Oldenhof o.a. Arjan Hut, Jetske Bilker, Sytse Jansma en Paul van Dijk. Lees meer en meld je aan voor de introductieles!
Foto: Surendran MP via Unsplash