De Culturele Apotheek biedt literaire bijstand
Betrap je jezelf ook regelmatig op irritatie richting mensen met andere opinies dan jijzelf? Op onbegrip over keuzes die je medemensen maken terwijl die in jouw ogen overduidelijk fout zijn? Vond je jezelf altijd zo ruimdenkend, maar voel je nu regelmatig een narrige starheid over je heen golven? Begrijpelijk hoor. In deze tijden van polarisatie is het moeilijk om je niet te laten meeslepen in het stellige-meningen-circus. Het zwart-witdenken viert hoogtij en het is lastig om de nuance te koesteren. Terwijl wij mensen natuurlijk allemaal verschillende ervaringen hebben, verschillende verlangens en drijfveren die ons voortstuwen, verschillende uitdagingen om het hoofd te bieden.
Gelukkig is daar de literatuur die ons weer met wat meer mededogen en zachtheid naar de ander kan laten kijken. Die empathie-aanjager die het mogelijk maakt je te verplaatsen in iemand anders d’r hoofd, iemand anders z’n leven, iemand anders hun gevoelens. Die frisse wind die je uit je eigen bubbel blaast. Die schatkamer vol verhalen van heinde en verre, met al die stemmen die klinken uit al die verschillende kelen.
Lees dus, en je ziet meteen meer kleur!
Wil je wat serieuzer werk maken van je ontvankelijkheid voor de veelstemmigheid om je heen? Neem dan om te beginnen het gedicht ‘Eén boom’ in, van de Surinaamse dichter R. Dobru (uit de bundel Matapi, Cassavepers 1965). Dat begint met deze strofes:
Eén boom
zo veel bladeren
één boom.
Eén rivier
zo veel kreken
allemaal gaan ze naar de zee.
En het eindigt zo:
Eén Suriname
zoveel soorten haar
zoveel huidskleuren
zoveel talen
één volk
Je vóelt jezelf open gaan staan, toch?
Lees dan voor nog een dosis meerstemmigheids-serum Als niet dan zou, van de Schotse schrijfster Ali Smith (Mouria, 2011) ). In deze novelle doet een man iets zeer onbegrijpelijks, namelijk zichzelf in de logeerkamer opsluiten bij iemand die hij net ontmoette. Dagen, weken, maanden lang komt hij er niet uit. Wat bezielt hem? Vier mensen die elk op een andere manier bij de situatie betrokken zijn, hebben zo ieder hun heel eigen ideeën hierover. Verwarrend, of hebben ze misschien allemaal een beetje gelijk?
Kun je nog wel een meer maatschappelijke diversiteitsboost gebruiken, gun jezelf dan het genoegen van Meisje, vrouw, anders van Bernardine Evaristo (De Geus, 2020). Evaristo laat je kennismaken met twaalf sprankelende vrouwen van kleur, van een zelfvoorzienende 93-jarige boerin op het Britse platteland tot een jonge non-binaire influencer. Een boek dat op humoristische wijze korte metten maakt met gezucht over diversiteitsdenken.
De Culturele Apotheek en Leeuwarden UNESCO City of Literature sloegen dit jaar de handen ineen in het kader van het Fries Leesoffensief. Het doel: met vernieuwende leesinitiatieven ook (jong)volwassenen tot meer lezen stimuleren. De Culturele Apotheek duikt overal in de provincie op met pop-up spreekuren ‘Boeken op Recept’, we gaan themalezen met jongvolwassenen én zetten in heel Friesland samenleesgroepen op.