Fotograaf, winkeleigenaar, Friezin, boerendochter, docent Engels en hondenbaasje. Mirjan van der Meer uit Akkrum is veel. En toch is rust haar adagio. Klik op haar website op de knop ‘About’ en er verschijnen negen ultrakorte omschrijvingen van haarzelf. Een interview aan de hand van die eigen schets.
Tekst: Marrit de Schiffart | Foto’s: Natalia Balanina
Photographer
‘Van jongs af aan ben ik gefascineerd door beeld, toch heb ik mezelf nooit als fotograaf gezien. Ik maak geen foto’s in opdracht maar creëer eigen beelden op intuïtie en gevoel. Altijd buiten. Nostalgie, ambacht en inspiratie zijn daarbij de sleutelwoorden. Het proces is het mooist: als ik fotografeer staat de tijd stil, kom ik tot mezelf, ben ik in het moment en op dierbare plekken. Zielsgelukkig eigenlijk.’
‘Mijn beelden gaan de hele wereld over, als boekcovers. Dat begon in 2008 toen een van mijn zelfportretten op het omslag van De eenzaamheid van de priemgetallen van de Italiaanse schrijver Paolo Giordano belandde. De uitgever had de foto, zonder mij in te lichten, van DeviantART gehaald. Het boek werd een bestseller en zo ging het balletje rollen. Ik kwam in contact met uitgevers wereldwijd en mijn zelfportretten staan ondertussen op bijna honderd verschillende boeken.’
‘Met een beeld kan ik uren en uren bezig zijn. Alles moet kloppen. De kleur, de sfeer, de compositie. Ik maak altijd een drieluik. Drie beelden die elkaar versterken en een eigen flow vormen.’
Autumn, November 1987
‘Mijn geboortemoment. Ik ben opgegroeid op een boerderij buiten Akkrum. Het fotograferen begon met de analoge camera van heit en mem: ik was al snel degene die de vakantiekiekjes maakte. Daarna kwamen de wegwerpcamera’s, betaald van mijn eigen zakgeld. De foto’s die ik daarmee maakte plakte ik in mijn agenda. Op mijn 18e verjaardag vroeg ik van mijn vader en moeder een compact camera en daarmee begon het echt. Als ik ’s ochtends de gordijntjes open deed keek ik eerst wat voor weer het was. Kon ik erop uit om te fotograferen? Het denken in beelden zat er dus altijd al in. Onbewust, een natuurlijk iets. Dat geldt ook voor de winkel. Op het VMBO was ik al bezig met mode en schetste kleding. Voordat ik aan de docentenopleiding begon, volgde ik een mode-opleiding. Fotografie en mode passen voor mij bij elkaar. Nu ik sinds een paar jaar een winkel in Akkrum heb, voelt het alsof de cirkel rond is. Met Galerie Rooze komt alles bij elkaar: uiteindelijk kom je altijd op datgene uit wat je interesse heeft.’
Born in Frisia (The Netherlands)
‘Fryslân is belangrijk voor me. Het Friese voelt echt als mijn identiteit. Eigenlijk is dat heel mysterieus, dat je dat zo sterk kan voelen. Ik noem het een oerkracht. 98% van mijn foto’s maakte ik in Fryslân. Vooral in Akkrum, bij mijn ouders op de boerderij. Voor mij een magische plek. Nog altijd vind ik daar taferelen die ik nog niet heb vastgelegd. De rust, de natuur die wij in Fryslân hebben zijn goud waard. Dat is ook de reden dat ik het geweldig vind dat mijn beelden nu gebruikt worden voor de LETTER-covers en de campagnebeelden van Uitgesteld geluk en Page Against the Machine van City of Literature. Mijn beelden, die hier gemaakt zijn met het oerfriese gevoel dat ik daarbij heb, gedeeld met Friese lezers. Het past!’
Roaming the Northern lands of mist & its mysteries
‘Ik voel een connectie met noordelijke landen. Scandinavië, Ijsland, Schotland… Ik geloof dat wij met die landen verbonden zijn als het gaat om dat oergevoel. De boeken die ik lees en de muziek die ik luister hebben vaak een link met het noorden. Vooral mythologische verhalen spreken me aan; de romantiek van vroeger en de mystiek van andere werelden.’
‘Mist speelt een grote rol in mijn fotografie. Ik fotografeer graag ’s ochtends als de mist boven de velden hangt. Dat moment van de dag, vlak voordat het echt licht wordt, is mijn gouden uur. Ik hoor regelmatig van bekenden dat ze aan mij moeten denken als het mistig is.’
Grew up as farmer’s daughter surrounded by nature
‘De liefde voor het ambacht en de natuur heb ik van huis uit mee gekregen. Dat zie je terug in mijn winkel. Galerie Rooze is een onderdeel van mijn zijn, het is alles wat ik wil uitdragen. Met de producten die ik verkoop, wil ik terug naar de basis, naar de schoonheid. Ik verkoop kleding, cadeau’s, accessoires, boeken en mijn kunst. De galerie is een plek waar creativiteit en kwaliteit centraal staan. De kleding die ik verkoop is tijdloos. Sommige van de merken, zoals Son de Flor en Roosenstein Wolke (uit Sneek), werken met basisontwerpen. Want wat er is hoef je niet opnieuw uit te vinden. Schoonheid is er al. Daar geloof ik in en dat wil ik uitstralen.’
Inspired by Sigur Rós, John Keats, J.R.R. Tolkien, Marianne Fredriksson & BBC Costume drama
‘Zowel muziek als literatuur inspireren mij. Ik luister graag naar de Ijslandse band Sigur Rós. Hun mytische muziek raakte me in mijn ziel toen ik het op mijn 14e op tv zag. Ook verhalen of gedichten kunnen me raken. De fantasie-literatuer van J.R.R. Tolkien, fantastisch! Lezen is een verrijking, als je dat op jonge leeftijd mee krijgt is een cadeau.’
‘Engelse boeken lees ik liefst in het Engels om alle nuances mee te pakken. Ik houd ook van oude talen, of zoals Tolkien doet, nieuw gecreëerde talen gebaseerd op oude talen. Het gedicht Oh Solitude! If I must with thee dwell van John Keats spreekt me aan vanwege het stukje eenzaamheid waar hij het over heeft. Dat we vanuit de stilte met alles verbonden zijn en dat van daaruit de creatiekracht komt. In de kostuumdrama’s komt mijn hang naar nostalgie weer naar voren. Dat was ook een van de redenen dat ik voor de opleiding tot docent Engels koos, de interesse in geschiedenis.’
My mind is able to drift and my heart is able to create
‘De winkel is een verlengstuk van mijn fotografie. Ook daar vormen nostalgie, ambacht en inspiratie de kern. Het ondernemersplan had ik snel op papier. Als je enthousiast bent en achter dingen staat, dan stroomt het. Dan is het heel eenvoudig om te creëren. Zo wist ik ook meteen dat de houten gevel een Zweedse rode kleur moest krijgen. Als intuïtie en gevoel in een flow komen, dan is er harmonie en komt de creativiteit vanzelf.’
A wanderer in solitude
‘Eenzaamheid betekent voor mij rust en stilte. Die vind ik bijvoorbeeld als ik ’s ochtends vroeg van mijn huis in Akkrum naar de boerderij loop om te fotograferen. Zodra mijn teckel Karel en ik over de grens van dorp en platteland komen, valt alles stil. Dan is er alleen de natuur. De vogels fluiten, een haas rent weg en reeën komen soms boven de mist uit. Als dan even later de zon op komt is de wereld op haar mooist. Dan vergeet ik de tijd en alles om mij heen, om terug te keren naar de basis, om te luisteren naar mijn eigen gevoel. Een zwerver in eenzaamheid.’
Nature is key
‘In natuur komt alles bij elkaar. Alles wat ik doe heeft ermee te maken. Het is krachtiger dan de mens. Zo voel ik bijvoorbeeld aan als er mist in aantocht is. Mist kan je ruiken. De avond van tevoren weet ik het al. Ik merk het aan een bepaalde warmte of kou. Dan weet ik dat ik mijn cameratas klaar kan zetten. Ik gebruik niet veel apparatuur, alleen mijn camera, statief en afstandsbediening. Geen extra licht, filters of andere hulpmiddelen. Dat hoeft niet; de natuur creëert het beeld.’
