Tekst: Wendy Kennedy | Foto’s: Aron Weidenaar
Een harde val op haar hoofd, nu 4,5 jaar geleden, veranderde in een klap het leven van actrice en zangeres Tet Rozendal. Ze stond toen als 34-jarige vrouw middenin het leven toen alles stil viel. Een donkere tijd volgde, maar uiteindelijk vond ze haar geluk weer. Hoe heeft ze dat gevonden en wat is geluk voor haar?
‘Het was 17 december en ik liep naar de auto. Ik wist niet dat het glad was en voordat ik het wist vlogen mijn benen de lucht in en lag ik met mijn hoofd achterover op de grond.” Ze liep een hersenschudding op en moest het rustig aan doen. Na uiterlijk zes weken zou ze weer beter zijn, maar het liep anders. ‘Het werd steeds erger en ik had constant pijn.’ Na verloop van tijd en allerhande onderzoeken werd duidelijk dat het om traumatic brain injury ging. Er was geen behandeling voor, werd er gezegd in het ziekenhuis en ze moest er mee leren leven, was de boodschap die ze kreeg. Ze was toen op tour met haar voorstelling Mata Hari en had net een nieuwe vriend. ‘Ik leefde mijn droom.’
Ze kon zich hier niet bij neerleggen en heeft verschillende lichaamsgerichte therapieën gevolgd die haar beetje bij beetje verder brachten. ‘Ik heb nu eindelijk het gevoel dat ik weer wat mezelf ben, natuurlijk wel met beperkingen. Het is een groot cadeau, ik ben hier heel dankbaar voor.’ Ze moet nog wel heel bewust kiezen voor wat ze wel en niet doet en ook de tijd nemen om weer te herstellen.
Toch is dit niet wat haar het geluk weer teruggegeven heeft. ‘Ik heb de indruk dat ik door mijn ziekte in een snelkookpan heb gezeten. Voor mijn gevoel ben ik mentaal nu wel tachtig jaar oud. Ik weet nu wat er voor mij toe doet en kom sneller tot de kern.’ Ze vertelt dat ze leeft in het ‘nu’. ‘Ik heb jarenlang met heel veel pijn gelegen en kon geen prikkels verdragen. Het was alsof ik gevangen zat in mijn lichaam, dat was een hele zware tijd.’
Ze was al bekend met mediteren en dat was haar een geluk, want iets nieuws leren lukte toen absoluut niet. Mediteren was jarenlang bijna het enige dat ze kon en het hielp haar om de zware dagen door te komen. ‘Ook al heb je het zwaar, je kunt nog altijd in het moment zijn. Er is dan nog gewoon ruimte voor kleine dingen waar je van kunt genieten. Zoals een vogeltje in de tuin, een bloemetje van een vriendin die aan je denkt of een lekkere slok koffie.’
Ze vertelt over haar besef dat geluk niet over het grote en het meeslepende gaat. ‘Voor mijn ongeluk dacht ik altijd dat ik wat van mijzelf moest maken en vocht hiervoor. Maar hier zit het geluk niet. Ik zie nu dat het niet valt of staat met de mate van mijn succes, maar dat het veel meer zit in bijvoorbeeld een verbindingsmoment met een collega.’ Ook haar hond Famke geeft haar geluk. “
‘Toen ik zo ziek was konden mijn hersenen taal niet verwerken en daarom kon ik geen mensen om me heen hebben, want mensen willen praten en dat kon ik niet. Een dier maakt contact zonder woorden. Ook al voelde ik me zo beroerd, ze kroop lekker dicht tegen me aan.’
‘Verder weet ik nu dat het heel belangrijk is om goed voor mijzelf te zorgen. Want dan kan ik anderen ook helpen. Dat kon ik heel lang niet, terwijl ik van het helpen van anderen zo gelukkig word.’ Op de tafel bij haar thuis in Menaldum staat een bos blommen met een gedichtje erbij over vriendschap. ‘Gekregen van een vriendin die ik heb geholpen. Weet je, ik voel me soms net of ik opnieuw ben geboren. Ik voel alles veel sterker en vind alles zo mooi.’
Ze heeft nu een heel ander leven dan een aantal jaren geleden. Of ze het verlangen heeft om weer op de planken te staan? ‘Ik voel die drang niet heel erg. Het artiestenleven was hectisch, de rust en regelmaat doen me goed en geven me ruimte voor verder herstel en om andere delen van mezelf verder te ontwikkelen. Zo geniet ik van het schrijven van verhalen.’ Ze heeft het theaterstuk Ferlies yn lock down geschreven en een van de verhalen van Uitgesteld Geluk: Dyn libben op ierde sil ljochter wurde, gebaseerd op haar eigen leven. Ook leest ze een aantal verhalen voor tijdens de honderd dagen van Uitgesteld Geluk.
‘Ik zie wel wat er op mijn pad komt. Voorheen moest ik er altijd heel erg over nadenken, nu weet ik in een seconde of iets bij me past of niet.’ Ze vindt het schrijven soms wel eenzaam. ‘Ik vind verbinding met mensen heel mooi en volg nu een opleiding in complementaire geneeskunde om therapeut te worden. ‘
Wat is geluk nu voor haar? ‘Wij mensen hebben uiteindelijk allemaal hetzelfde nodig denk ik, al kan de vorm verschillen. Als ik naar mijn hoofd luister dan denk ik van alles nodig te hebben, maar als ik luister naar mijn hart dan voel ik dat het gaat om de verbinding met mijzelf en anderen, het is de liefde die me gelukkig maakt. Ons hoofd denkt dat we dingen nodig hebben, maar in ons hart weten we dat dit niet zo is.’
Tet bij Uitgesteld geluk
Tet Rozendal leest nog voor bij Uitgesteld geluk/Utsteld gelok op zaterdag 16 juli in Wyns en zondag 17 juli in Surhuisterveen (beide samen met Sjoerd Beem), op woensdag 20 juli in Twijzel en op zondag 13 augustus in Obe/Leeuwarden. Haar eigen verhaal Dyn libben op ierde sil ljochter wurde is op 26 juni voorgelezen in Beetgumermolen en na te lezen en terug te luisteren op uitgesteldgeluk.nl.