Marrit Jellema (30), woordkunstenaar en spoken word-artiest, is de nieuwe stadsdichter van Leeuwarden. Twee jaar lang wil ze de dorpen en de wijk in trekken om via poëzie verbinding te maken met… iedereen. Want taal kan dat, zegt ze, bruggen slaan.
Het was een kleine rel in mei 2022, toen op het Groot Gouds Stadsdichtersgala ene Rick Terwindt uit Veghel werd uitgeroepen tot stadsdichter van Leeuwarden. Na dertien jaren stadsdichterloos door het leven te gaan, gunden de in Gouda verzamelde dichters de Friese hoofdstad iemand met zo’n taak. Dan maar een van verderop, uit Veghel dus.
Een beetje flauw misschien, een puberaal stuntje, maar ook een statement richting de stad die in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa was en die zich inmiddels ook City of Literature mag noemen. Maar gisteravond was het dan zo ver, na vijftien stadsdichterloze jaren heeft Leeuwarden er weer een: een woordkunstenaar die het leven in de stad bezingt, het bekritiseert, en die met taal mensen met elkaar verbindt. Die nieuwe stadsdichter heet Marrit Jellema, een dertigjarige spoken word-artiest die al een tijd actief is in Leeuwarden en omstreken.
Leeuwarden bruist
De Leeuwarder cultuurwethouder Hein Kuiken mocht het nieuws woensdagavond op een bescheiden bijeenkomst in De Westerkerk, voorheen Theater Romein, in Leeuwarden bekendmaken. Ook hij refereerde nog even aan de stunt met de Veghelse dichter. De aanstelling van een eigen, Friese stadsdichter poetst volgens hem ,,een beetje ons blazoen op’’.
Leeuwarden bruist de laatste jaren van taal en van poëzie, stelde de wethouder, er is veel talent, er zijn mooie initiatieven, zoals bijvoorbeeld het festival Explore The North en Dichter bij Leeuwarden. Er is, kortom, een rijke voedingsbodem gecreëerd om een oude traditie voort te zetten.
Er waren in totaal veertien inzendingen waarover de jury zich had moeten buigen. Marrit Jellema stond uiteindelijk op de shortlist van vier mogelijke kanshebbers, samen met Sannemaj Betten, Ronald Wijnia en Hendrik Willemsen. Betten was niet op de bijeenkomst aanwezig vanwege een migraineaanval en Willemsen schitterde eveneens door afwezigheid. Hij bleek zich al eerder te hebben teruggetrokken van deelname om zich op zijn studie Nederlands te kunnen richten. Volgens de juryleden heel spijtig, want zij zagen in de jonge student een groot talent.
Vlot en energiek
Zo kwam het dat uiteindelijk alleen Wijnia en Jellema bij talkshow-hosts Arjan Hut (ooit ook stadsdichter, nu Dichter fan Fryslân) en dichter Gabriëlle Terpstra op de sofa neerstreken voor een praatje voorafgaand aan de bekendmaking van de winnaar. Het gesprek verliep soms ietwat stroefjes, maar was ook koddig. Het is ook lastig om een kort, luchtig en doeltreffend gesprek over poëzie te voeren.
Het werd al snel duidelijk dat vooral Jellema daar goed in is. Vlot en energiek vertelde ze over haar plannen die zich onder meer rond meertaligheid bewegen. Ze wil ‘de verbinding opzoeken’, de wijken en de dorpen in trekken om met taal mensen dichter bij elkaar te brengen. Dat kán, weet ze uit ervaring, en het móét ook, juist in tijden waarin groepen juist steeds verder van elkaar af komen te staan. Als mensen naar elkaars verhalen luisteren, zijn er grootse dingen mogelijk, beloofde ze.
Daarover repte het juryrapport ook: de performance van Jellema maakte indruk op de leden, ze heeft een sterk netwerk en ,,durft de rafelrandjes op te zoeken’’. Niet alleen het mooie, niet alleen het gelikte boeit deze dichter, maar juist ook het rauwe en het ongepolijste.
Ode aan Leeuwarden
Dat bleek uit een gedicht, een ode aan Leeuwarden, dat ze meteen na haar benoeming voordroeg. Daarin beschrijft Jellema de snoeiharde kanten van de stad, toen ze er als zeventienjarige doorheen dwaalde, maar ook de zoetere aspecten, een paar jaar later, toen ze 21 was. En dan, de conclusie: ‘Het maakt niet uit waar je was, je bent nu hier.’ Hier, thuis, op het podium, in de Westerkerk, met een glunderende wethouder tegenover je en een bevlogen publiek, met twee jaren vol poëzie voor de boeg. Dat begint al goed.
Eerdere stadsdichters en -kunstenaars:
Arjan Hut: dichter, 2005-2006
Derwent Christmas: dichter, 2007-2009
Marten Winters: kunstenaar, 2009-2012
Daan Levy en Jacco de Boer: kunstenaars, 2013-2015
Jamila Faber: kunstenaar, 2017-2019
Cote Create: kunstenaar, 2020-2023
Marrit Jellema: dichter, 2024-2026
Leeuwarder Courant 31 januari
Tekst: Kirsten van Santen
Foto: Jaap Schaaf
