Op vrijdag 2 april 2021 is het 200 jaar geleden dat Titia Bergsma overleed. Zij was de eerste westerse vrouw die het eeuwenlang hermetisch gesloten Japan betrad en daar vanwege haar uiterlijke verschijningsvorm en gedrag grote opschudding veroorzaakte. Aan haar zijn tal van Japanse kunstvoorwerpen en miljoenen souvenirs gewijd.
Desondanks kennen velen in Nederland deze in 1786 in Leeuwarden geboren vrouw niet. Zij zette samen met haar man Jan Cock Blomhoff die de Nederlandse factorij op Decima zou gaan leiden, tegen de uitdrukkelijke wens van de shogun in voet aan wal op dit schiereiland.
Tal van kunstenaars kwamen op deze voor hen vreemde verschijning af. Haar portret is daarna een grote rol gaan spelen in de Japanse kunst en in miljoenen souvenirs. Alle reden om -in dit Olympische jaar in Japan – bij Titia Bergsma stil te staan.
Een Friese initiatiefgroep wilde Titia’s 200ste sterfdag grootscheeps in haar geboortestad gaan vieren maar moest daar vanwege corona van afzien. Toch wordt Titia Bergsma vanaf 31 maart op multidisciplinaire wijze herdacht.
- Karin van der Wolf brengt het boek Titia Bergsma. Friese charme betovert Japanners uit. Ze beschrijft hoe Titia wist uit te groeien tot een Japans stijlicoon.
- Door het noordelijke dichterscollectief Maandagdichters wordt een poëziebundel Parelsnoer voor frou Bergsma met 32 haiku’s uitgebracht waarbij prachtige foto’s van Eelze Jan Ploegh over het Friese landschap en dat van Japan als inspiratiebron dienen.
- In het historisch tijdschrift Fryslân verschijnt 27 maart het artikel Titia Bergsma: wereldberoemd in Japan van Peter de Haan. Dat artikel geeft achtergrondinformatie over het belang van Titia Bergsma.
- Door de in Brussel woonachtige oud-diplomaat en Titiakenner René Bersma is samen met zijn dochter Nathalie een film gemaakt (11 minuten) die een overzicht geeft van de grote collectie aan Titia-objecten waarover Bersma beschikt. De film heet Titia Bergsma 1786-1821: onbekend maar niet vergeten.
- Er is een videoclip beschikbaar over de haikubundel Parelsnoer voor frou Bergsma. De film bevat de voordracht van onder 2 bedoelde haiku’s en is voorzien van bijzondere muzikale begeleiding (zie het volgende punt).
- De Titia-compositie-op-piano (achtergrondmuziek bij de clip ad 5) is speciaal voor de gelegenheid gecomponeerd door de Japanse pianiste / componiste Kanako Inoue uit Cornwerd. Kanako volgde diverse masterclasses in Europa en is een veel gevraagd pianiste (o.a. bij Dutch National Ballet, zie www.kanakoinoue.com). Vanwege haar Japanse achtergrond raakte ze extra geïntrigeerd door de persoon van Titia Bergsma.
- Het Historisch Centrum Leeuwarden plaatst de hierboven vermelde films op de website, terwijl keramiekmuseum het Princessehof een eigen videoclip met Titia-animaties uitbrengt.